تابلو برق چیست
تابلو برق جعبه ای است که به منظور قرار دادن تجهیزات کنترلی الکتریکی یا الکترونیکی، ادوات حفاطتی، تغییر مسیر برق وروردی و خروجی و موارد مشابه داخل آن ساخته می شود. تمامی کابل های برق و کنترل به این تابلو وارد شده و در آن سربندی می شود.
کاربرد تابلو برق
- جلوگیری از دسترسی افراد به تجهیزات داخل تابلو
- جلوگیری از برق گرفتگی افراد به دلیل تماس با این تجهیزات
- دسترسی آسان و مطمئن به تجهیزات داخل
- حفاظت از تجهیزات بر اثر ضربه و حوادث غیر مترقبه
- پوشیده بودن محل سربندی کابل ها و زیبایی محیط
انواع تابلو برق
روکار و توکار
- تابلو برق توکار: این تابلو داخل دیوار قرار گفته و فقط درب آن بیرون است. در زمان ساخت ابنیه محل قرار گیری آن در دیوار خالی می ماند و تمامی کابل های برق به آنجا وارد می شود. تابلو در محل قرار گرفته و سربندی انجام می شود.
- تابلو برق روکار: این تابلو بر روی دیوار نصب می شود. زمانی که در اتاق های ساخته شده قصد نصب داریم از این نوع استفاده می کنیم.
تابلو های برق با کاربرد های متنوعی ساخته می شود. تابلو فرمان موتوری، تابلو توزیع، تابلو اصلاح توان راکتیو، کنترل صنعتی و ATS چند نمونه از این کار برد ها هستند.
توزیع
این تابلو کنترل کننده و ورودی کابل های برق این اتاق است. تمامی کابل های ورودی اتاق به آن وارد شده و سربندی می شود. ابتدا میزان مصرف مورد نیاز را محاسبه می نماییم. در نظر می گیریم برق ورودی ما سه فاز است یا تک فاز و جریان کافی را برای ما تامین می کند یا خیر. در صورت کمبود درخواست میزان مناسب را می دهیم. سپس طراحی تابلو را انجام داده و پس از ساخت در محل نصب می نماییم.
لوازم تابلو برق
اقلام مورد استفاده به طراحی آن بستگی دارد. در ذیل موارد عمومی تابلو برق اتاق سرور ذکر شده است. ممکن است از همگی موارد استفاده نشده یا برخی اقلام افزوده یا تغییر یابد.
فیوز مینیاتوری MCB: کلید قطع جریان در صورت اتصال کوتاه می باشد. این فیوز ها در دو مدل کند کار یا Type C و تند کار یا Type B تولید می شوند. مدل های Type C در تجهیزات و Type B عموما در روشنایی استفاده می شود. این فیوز ها در دو مدل تک فاز و سه فاز است.- کلید اتوماتیک: کلید اتوماتیک کلید فیوز ساخته شده برای جریان های بالا می باشد. زمانی که ورودی ولتاژ و آمپر بالا باشد از کلید اتوماتیک برای ورودی اصلی استفاده می کنیم.
- کلید گردان اصلی: برق اصلی یا قسمتی از مدار را قطع و وصل می نماید.
کلید تغییر حالت Change Over: این کلید مسیر ورودی یا خروجی جریان را عوض می کند و در دو حالت اتوماتیک و دستی تولید می شود. در تابلو برق ممکن است برق شهر و یو پی اس وجود داشته باشد. زمانی که یو پی اس به دلیلی مانند سرویس از مدار خارج می شود مسیر ورودی را با کمک این کلید بر روی برق شهر می اندازیم. استفاده از کلید اتوماتیک به دلیل شوک برقی توصیه نمی شود. تجهیزات را خاموش کرده و سپس برق را سوییچ کرده و روشن می نماییم.- ترمینال ورودی: برای ایمنی بیشتر و جلوگیری از حوادث احتمالی کابل های برق ورودی مستقیم به تجهیزات سر بندی نمی شود. تمامی تجهیزات به این ترمینال ها سیم کشی می شود. کابل های ورودی به سر دیگر ترمینال ها وارد می شود. این ترمینال ها برای فاز، نول و ارت می تواند نصب گردد.
- شینه ارت و نول: در صورت عدم استفاده از ترمینال نول و ارت شینه مسی برای اتصال این موارد در تابلو نصب می شود.
- چراغ سیگنال: وضعیت وجود برق را نشان می دهد.
- آمپر متر و ولت متر: آمپر متر و ولت متر جهت نمایش میزان ولتاژ و جریان مصرفی خطوطی که مد نظر ما است در محل قابل رویت نصب می شود.
- مولتی متر: میزان مصرف آمپر تابلو روی هر فاز و همچنین ولتاژ برق را نمایش می دهد.
- ترانس: ترانس داخل تابلو نصب شده و جریان و ولتاژ را اندازه گیری می کند. نتیجه را به روی مولتی متر فرستاده و در آنجا قالب مشاهده است.
 چراغ سیگنال |  مولتی متر |
- روبند: برای پوشش سیم های زیر تجهیزات به کار می رود.
- ریل: بر روی بدنه داخلی نصب شده و قطعات روی آن سوار می شوند.
- نوار فرم: نوار فرم که به ماکارانی نیز معروف است برای مرتب کردن کابل ها به کار می رود.
- شینه یا باس بار: این شینه از یک نوار مسی تشکیل شده است و برای توزیع فاز از این شینه استفاده می شود.
- کلید سوییچی: برای درب تابلو برق اتاق سرور از کلید سویچی استفاده می کنیم. این امر برای جلوگیری از دستکاری و قطع برق توسط افراد غیر مسئول می باشد.
تابلو برق ATS – Automatic Transfer Switch
در مراکز حساس مانند اتاق سرور، دیتا سنتر، بیمارستان ها و امثالهم سیستم برق بدون قطعی جزو الزامات می باشد. برای تامین برق تجهیزات در زمان قطعی برق از UPS استفاده می شود. در صورتی که یو پی اس توان تامین برق کافی را نداشته باشد یا دچار افت برق گردیم از ژنراتور استفاده می شود.
برای تامین برق بدون وقفه لازم است که با قطع برق شهری بلافاصله ژنراتور وارد مدار شود. برای اتوماتیک کردن تغییر وضعیت از تابلو ATS استفاده می شود. تابلو ATS قطعی برق را تشخیص داده و با کمک سوییچ دو حالته مانند کنتاکتور برق ورودی را از روی برق شهری به ژنراتور منتقل می سازد. در زمان بازگشت برق شهری ورودی را به صورت اتوماتیک بر روی برق شهری بر می گرداند.
این تابلو بین برق شهری و ژنراتور، دو ژنراتور و یا ترکیبی از اینها قرار می گیرد. محل قرار گیری آن بر روی ژنراتور یا نزدیکی آن می باشد.
تابلو برق استاندارد
طراحی غلط و یا استفاده از تجهیزات بی کیفیت ممکن است به قطع جریان، داغ کردن و حتی آتش سوزی منجر شود. اتاق سرور دارای حساسیت بالا بوده و به مصرف برق وابسته است. مصرف برق را به طور دقیق حساب کرده و با گرفتن دست بالا تجهیزات را انتخاب می نماییم. برای جلوگیری از بروز مشکل از برند های معتبر استفاده می کنیم. با استفاده از تابلو برق استاندارد سیستم برق بدون وقفه را برای اتاق سرور ایجاد می نماییم.